https://www.radioezam.com/5ugT/

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟

تاریخ انتشار: ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱ | منبع: رادیو عظام
چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟
از کودکی در ما آغاز می‌شود. زمانی که ما سعی می‌کنیم والدین خود را راضی نگه داریم و آن‌ها را تحت تأثیر قرار دهیم. این موضوع از جلب رضایت معلمان و مدیران و تحت تأثیر قرار دادن آن‌ها ادامه دارد تا در زندگی بزرگسالی‌مان که در جهت رضایت و خشنودی رئیسمان از مسیر منطقی و درست خارج می‌شویم و موضوعی را تأیید می‌کنیم، که مورد پسند مدیرمان باشد.

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟

این حالت سوگیری اتوریته یا سوگیری اقتدار (Authority bias) نامیده می‌شود. درک مفهوم سوگیری اتوریته مهم است زیرا می‌تواند بر روند تصمیم‌گیری شما تأثیر بگذارد. درست مانند سایر سوگیری‌های شناختی، سوگیری اتوریته یک میانبر ذهنی است که مردم از آن استفاده می‌کنند و اغلب تفکر منطقی را کنار می‌گذارند. در واقع سوگیری اتوریته عبارت است از تمایل به باور کورکورانه روش‌ها، نظرات، استراتژی‌ها و توصیه‌های یک فرد با قدرت بدون اعمال فکر یا در نظر گرفتن حقایق.
سوگیری اتوریته فقط برای افرادی که تمایل دارند مردم را راضی نگه دارند، صادق نیست - همه به دنبال تأیید مافوق خودشان هستند. سؤالی که مطرح می‌شود این است که، این میل به جلب رضایت شخصیت‌های مافوق تا چه اندازه بر قضاوت ما در زمان تصمیم‌گیری تأثیر می‌گذارد؟

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟

تا به حال از خودتان پرسیده‌اید که علت رخ دادن این همه فجایع، نسل‌کشی‌ها و جنگ‌ها چیست؟ مگر ممکن است که این فجایع بدون همکاری میلیون‌ها نفر از مردم یک جامعه به وقوع بیپوندند؟ مگر می‌شود جنایات نازی‌ها را در جنگ جهانی دوم تنها به هیتلر و سران نازی نسبت داد؟ آیا ممکن است که فقط صدام را عامل این هم بدبختی و کشتار‌هایی دانست که در دوران زمامداری او در خاورمیانه رخ دادند و نپرسید که نقش مردم عراق دراین میان چه بود؟ چه می‌شود که افراد عادی جامعه آمریکا در ویتنام و ابوغریب به هیولا تبدیل می‌شوند؟

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟


با یک مثال موضوع را روشن می‌کنیم:
مدیرعامل یک شرکت می‌گوید: امسال بودجه بخش بازاریابی و فروش را دوبرابر خواهیم کرد. همه کارمندان شرکت مشت‌های خود را گره می‌کنند، سینه‌های خود را سپر می‌کنند و کف می‌زنند. همه با نیروی تازه‌ای به سمت هدف کار می‌کنند
۶ ماه بعد، این طرح منجر به فاجعه و خسارت میلیون دلاری می‌شود. همه تعجب می‌کنند که مدیر عامل چگونه اشتباه کرده است. در این حالت کارمندان دچار نقص مغزی به نام سوگیری اتوریته یا سوگیری اقدار شده‌اند. در این مقاله می‌گوییم که سوگیری اتوریته چیست و چرا رخ می‌دهد؟ نمونه‌هایی از سوگیری‌های اتوریته که باعث فجایع بزرگی شده‌اند را نام می‌بریم و می‌گوییم که چگونه بر آن غلبه کنید.
ما به عنوان انسان در طول میلیون‌ها سال به عنوان یک گله به رهبری یک رهبر تکامل یافته‌ایم. رهبر به تنهایی، یا مجموعه‌ای از مشاوران مورد اعتماد، تصمیمات بزرگ را می‌گرفت و بقیه نیز از همین رویه پیروی می‌کردند.
در نتیجه، انسان‌ها عمیقاً احساس وظیفه دارند که از مافوق و فرد قدرتمند پیروی کنند. در روزگاران قدیم، پادشاهان، ملکه‌ها و وزیران نقش یک مرجع را بازی می‌کردند. امروز، سیاستمداران یا مدیران عامل همان نقش را بازی می‌کنند. حتی متخصصان حرفه‌ای مانند پزشکان، اقتصاددانان، افراد مشهور در نقش مقامات قرار می‌گیرند.
در روز‌های قدیم، رهبر تصمیم‌گیری به طور کلی به پادشاهی کمک می‌کرد. در گذشته همه دانش و اطلاعات لازم برای تصمیم‌گیری درست را نداشتند. امروز دنیا رو به جلو حرکت کرده است. هر فردی برای برقراری ارتباط مناسب به حجم وسیعی از دانش، همراه با آموزش دسترسی دارد.
پذیرش کورکورانه گفته و اعتقاد یک مرجع، دیگر معنایی ندارد. رفتار و اعمال شما نباید صرفاً بر اساس دستورالعمل‌های یک فرد قدرتمند باشد. شما باید افکار و قضاوت خود را در صورت منطقی بودن مطرح کنید.
سوگیری اتوریته اولین بار توسط روانشناس، استنلی میلگرام، از طریق آزمایشی به نام آزمایش میلگرام نشان داده شد.

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟


آزمایش میلگرام
سال ۱۹۶۳، دانشگاه‌ییل
مرد داوطلب برای انجام آزمایش وارد اتاق شد، دستش را در کاسه‌ای کرد که در آن کاغذ‌های مختلفی به صورت تاشده بود. باید نقش خود را با قرعه‌کشی انتخاب می‌کرد. نقش او «آزمایشگر» یا «آزمایش‌شونده» بود. برگه را درآورد و دید که نقشش “آزمایشگر” است. نکته آزمایش این بود که روی تمام کاغذ‌ها «آزمایشگر» نوشته شده بود. به همین دلیل در تمام مدت آزمایش، فرد فکر می‌کرد که در اتاق مجاور، فرد دیگری نشسته است که نقش «آزمایش شونده» را دارد.
هدف از آزمایش «ارزیابی اثر تنبیه بر روی حافظه و اثرات آن» بود. به آزمایشگر لیستی از کلمات و معانی آن‌ها داده می‌شد تا آن‌ها را با میکروفونی که داخل اتاقش بود برای آزمایش‌شونده اتاق مجاور بخواند و سپس سؤالاتی چهار جوابی را برای او می‌خواند. آزمایش‌شونده، با انتخاب یکی از چهار کلیدی که پیش روی او قرار داده بودند، جوابش را اعلام می‌کرد. گاهی درست و گاهی نادرست بود. با هر پاسخ غلط، یک شوک الکتریکی به مرد آزمایش شونده وارد می‌شد. میزان شوک الکتریکی از ۱۵ الی ۴۵۰ ولت بود و شدت آن با توجه به تعداد خطا‌ها زیادتر می‌شد. با افزایش شوک (بالای ۳۰۰ ولت) صدای فریاد فردی که در اتاق مجاور بود به گوش می‌رسید.
بعد از مدتی، نگرانی و ناراحتی در چهره آزمایشگر به‌وجود می‌آمد و می‌پرسید: “واقعاً اینقدر شکنجه لازمه؟ اصلاً درسته این کار؟ ” و مردی که با لباس سفید آزمایشگاه کنارش بود می‌گفت: “بله، باید ادامه دهیم. چاره دیگری نداریم. ”
به آزمایشگر نگفتند صدا‌هایی که می‌شنود، صدا‌های ضبط شده است و واقعاً شوکی در کار نیست. او در مقابل خودش ژنراتوری را می‌دید که هر بار، ولتاژ را بالا می‌برد و با فشار یک دکمه، شوکی را به مرد دیگری که در اتاق مجاور است وارد می‌کند.

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟


نتایج آزمایش
این آزمایش ۴۰ بار و با ۴۰ نفر مختلف از متخصص و غیر‌متخصص انجام شد. از ۴۰ نفر، ۲۵ نفر (۶۲/۵٪) حاضر شدند آزمایش را تا انتها ادامه دهند. با اینکه افراد صدای فریاد را می‌شنیدند، اما ادامه دادند. این آزمایش چند بار دیگر هم انجام و روی آن تحلیل‌هایی انجام گرفت؛ اما نکته جالب این است که در تمامی آن‌ها بیش از ۳۳٪ افراد در مقابل کار اشتباه مقاومت نکرده و مسیر را ادامه دادند. آن‌ها تحت‌تأثیر شرایط قرار گرفته و قبول کرده بودند که باید آزمایش را ادامه دهند و هیچ عذاب وجدانی از عملکرد خودشون نداشتند، همان طور که فرماندهان نازی و … عملکرد خود را توجیه می‌کردند.

نمونه‌های واقعی از سوگیری اتوریته
سوگیری اتوریته در بازار‌های سهام
تعداد بی‌شماری از مردم با پیروی از توصیه‌های افرادی که در این زمینه صاحب‌نظر می‌دانند، بخش عمده‌ای از سرمایه‌گذاری خود را از دست داده‌اند.
سوگیری اتوریته در شرط‌بندی رویداد‌های ورزشی
فقط به این دلیل که یک برنده دو بار در جام جهانی پیروز می‌شود. کارشناسان اعلام می‌کنن که آن تیم برنده جام جهانی فوتبال بعدی خواهد شد، اما به این معنی نیست که این موضوع محقق می‌شود. ولی طرفداران بر اساس نظرات کارشناسان شرط‌بندی‌های بزرگی را انجام می‌دهند و تمام پول خود را از دست می‌دهند.
سوگیری اتوریته در سقوط شاتل فضایی چلنجر
علت حادثه را طرح نامناسب اتصال بخش‌های موشک سوخت جامد کمکی (Solid Rocket Booster) دانست. این اتصال شامل دو اورینگ لاستیکی بود. این او رینگ‌ها در موشک‌های دیگر بدون مشکل کار کرده بودند اما به دلیل هوای بسیار سرد روز پرتاب فضا پیما، این اورینگ‌ها قادر به آب‌بندی کامل اتصال نشده بودند و گاز‌های موشک سوخت جامد از این اتصال نشت کرده باعث انفجار مخازن سوخت مایع نصب شده در کنار موشک شدند. مهندسانی از شرکت پیمانکار سازنده موشک در روز قبل از پرتاب موشک با ناسا تماس گرفته و به خطر نشت گاز از این اتصالات در صورت پرتاب فضاپیما در هوای سرد هشدار داده بودند، اما مدیران ناسا که به دلیل تأخیرات متعدد در پرتاب فضاپیما تحت فشار بودند این اخطار‌ها را نادیده گرفته بودند.

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟


چگونه از پس سوگیری اتوریته بربیاییم؟
• منطقی فکر کنید
شما می‌توانید فاصله بین خود و مقام بالاتر از خود را افزایش دهید. همان طور که قبلاً دیدیم، افراد وقتی در یک اتاق با آن‌ها نباشند، راحت‌تر با نظر مقام بالاتر مخالفت می‌کنند و این نشان می‌دهد که افزایش فاصله بین خود و مقام بالاتر می‌تواند به شما در کاهش نفوذ آن‌ها کمک کند. روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید چنین فاصله‌ای را ایجاد کنید.

• شما می‌توانید درجه یک مقام را در تصمیم‌هایتان کاهش دهید
تحقیقات نشان داده است در صورتی که بتوانید اعتبار فرد یا مقام بالاتر خود را در ذهنتان کاهش دهید می‌توانید در تصمیم‌گیری مستقل‌تر عمل کنید. به این ترتیب، هرچه بتوانید اعتبار مقام بالاتر خود را در ذهنتان منطقی‌تر کنید و آن را در صورت لزوم کاهش دهید، می‌توانید در صورت لزوم نظر او را اعمال نکنید. در چنین شرایطی از خودتان بپرسید که آیا مقام‌های بالاتر از شما هم محدودیت‌هایی در تصمیم‌گیری دارند؟ اگر این چنین است، ممکن است آن‌ها هم اشتباه کنند. پس خودتان را متقاعد کنید تا تصمیم صحیح را بگیرید. علاوه بر این، در مواردی ممکن است یک مقام بالاتر از شما نسبت به موضوعی نتواند نظر صحیحی را بدهد و در حوزه تخصص او نباشد، برای همین می‌توانید با شناسایی این موارد و کاهش اعتبار نظر مقام بالاتر از خود، به خودتان در گرفتن تصمیم صحیح کمک کنید.

• تحقیق و سؤال پرسیدن:
سعی کنید همیشه با دلیل، مدرک و آمار صحیح تصمیم بگیرد تا در صورت چالش با مقامات بالاتر بتوانید با دلایل محکم از نظر خود دفاع کرده و آن‌ها را متقاعد کنید.

• فرض کنید که همین توصیه از طرف یک فرد دارای مقام پایین‌تر باشد:
قبل از پذیرفتن هر حرف یا کاری از خودتون بپرسید: «اگه فرد دیگری (فرد غیر اتوریته) این حرف را به شما‌زده بود، باز هم گوش می‌دادید و به نظرتان منطقی بود یا نه؟

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟


نتیجه
برای غلبه بر سوگیری اتوریته، ساده و مستقیم فکر کردن بهترین کار را دارد. همه افراد صاحب اختیار با این موضوع ارتباط درستی نمی‌گیرند. گاهی اوقات افرادی که دارای قدرت هستند، احساس اقتدار در آن‌ها منجر به یک نتیجه نامطلوب می‌شود. اما برخی دیگر از رهبران انتظار دارند که کارکنان نظرشان را بیان کنند. اما متأسفانه، کارکنان تصور می‌کنند که نمی‌توانند رئیس خود را به چالش بکشند و نمی‌توانند به راحتی نظر خود را مطرح کنند. این نگرش‌ها مانع پیشرفت شما در محیط کار می‌شود.
قبل از اینکه وارد عمل شوید، عادت فکر کردن به چیز‌ها را در خود پرورش دهید نه تنها برای بیان نظرات منطقی مهم است بلکه یک مهارت فردی است. وقتی نکته معتبری برای مطرح کردن دارید، در مطرح کردن آن تردید نکنید. مطمئن شوید که منظور خود را به صورت سازنده بیان کرده‌اید و نه فقط به خاطر بحث و جدل گاهی اوقات، یک تلنگر، یک سؤال یا یک موضع‌گیری برای جلوگیری از یک فاجعه کافی است.

چگونه آلوده سوگیری اتوریته نشویم؟